สำหรับในประเทศไทย การศึกษาวิจัยเรื่องความโปร่งใส ยังไม่ค่อยเป็นที่แพร่หลายและยังขาดความลุ่มลึกทั้งทางทฤษฎีและปฏิบัติ มีความพยายามศึกษาเน้นการพัฒนาดัชนี ตัวชี้วัดความโปร่งใสกันมาก อาจเนื่องมาจากความกังวลจากการที่ต้องถูกประเมินจากหน่วยงานที่รับผิดชอบในการกำกับตรวจตราหน่วยงานราชการไทยให้ได้คะแนนผ่านเกณฑ์ความโปร่งใสในแต่ละปี ซึ่งในทัศนะผู้เขียนเองนั้นมองว่า เกณฑ์การประเมินเหล่านั้นไม่สะท้อนความซับซ้อนต่อนิยามความหมายของความโปร่งใส เมื่อได้ทำการศึกษาหลักการนี้แล้ว ยิ่งทำให้เห็นประเด็นข้อสงสัยต่อการประเมินวัดความโปร่งใสที่ส่วนราชการไทยนิยมใช้งานอยู่ แต่กการจะพัฒนาไปสู่การนำไปปฏิบัติใช้งานได้จริงจะต้องมาศึกษาถึงรากแก่นของความโปร่งใส แนวคิด หลักการ ทางทฤษฎีและประสบการณ์ที่เกิดขึ้นในประเทศอื่น ๆ ที่เป็นต้นกำเนิด จึงเป็นที่มาของการศึกษาผลงานชิ้นนี้ที่อย่างน้อยเป็นจุดเริ่มต้นของผู้สนใจในการศึกษา ทำความเข้าใจความลุ่มลึก และความยากลำบากในการสร้างกรอบทฤษฎีเพื่อการศึกษาวิเคราะห์ที่เกิดขึ้นเมื่อนำแนวคิดที่เป็นนามธรรมมาปฏิบัติจริงแม้ว่าจะนำมาใช้กันทั่วโลกผ่านมามากกว่ายี่สิบปีแล้วก็ตาม
ผู้เขียน
ศ.ดร.อัมพร ธำรงลักษณ์
